İspanyol Açılışı

Resimdeki pozisyonu incelediğimizde (1.e4 e5 2Af3 Ac6) oynandığını görüyoruz. Bu pozisyondayken 3.Fb5 hamlesi, İspanyol Açılışı’nı başlatır. Siyahın pozisyonuna en büyük baskı yapan hamlenin, Beyazın üçüncü hamlesi olduğuna uzun zamandır inanılır. Burada Beyaz, sürekli olarak c6 Atını alma ve e5 piyonunu kırma tehdidinde bulunur. Siyahın en erken savunmaları şunlardır:

3…..d6 (Steinitz Savunması)
3…..Age7 (Cozio Savunması)
3…..Af6 (Berlin Savunması)
3…..Ad4 (Bird Savunması)
3…..Fc5 (Klasik Savunma)
3…..f5 (Schliemann Savunması).

Şimdi siyahın savunmalarını tek tek inceleyelim.

Steinitz Savunması

Anlamlı bir seçim yapan Siyah, e5 piyonunu güçlendirmek istiyor;

3…..d6

Steinitz Savunması olarak adlandırılan bu savunma, günümüzde fazla pasif bulunuyor. Siyah f8 Filini hapsederek Beyazı merkezde rahat bırakıyor.

4.d4! exd4 - 5.Axd4 Fd7

Açılış hamlelerinin sonucunda Beyaz avantajlıdır. Merkezi daha iyi kontrol etmekte ve taşlarıyla daha rahat oynayabilmektedir. Bir çok oyun şu şekilde devam etmektedir;

6.0-0 Af6 - 7.Ac3 Fe7

8.Ke1 0-0

Kuramcılara göre Beyazın avantajlı olduğunu gösteriliyor.

Cozio Savunması

Siyahın c6’daki Atını koruduğu ama f8’deki Filini tehlikeye attığı hamle dizisi Cozio Savunması olarak bilinir ve günümüzde az sayıda oyuncu tarafından oynanır.

3…..Age7 - 4.0-0 d6
5.d4 Fd7

Siyah amacını ortaya koyuyor. Güçlü e5 piyonunu değişmeye zorlanmıyor.

6.Ke1 Ag6

Siyah e5 piyonunu korumaya devam eder. Ama bunun karşılığında Beyaz da artık d5 ileri karakolunu kazanıyor.

7.Ac3! Fe7

8.Ad5 0-0

Siyahın, pasif olsa da güvenli bir oyunu olduğu düşünülüyor.

Berlin Savunması

e5 piyonuyla ilgilenmeyen Siyah, Petroff (Rus) Savunmasında olduğu gibi, Beyazın e4 piyonuna saldırır.

3…..Af6

Bu hamle çağdaş satranç turnuvalarında da popüler olmaya devam eden Berlin Savunmasını başlatır. Kuramsal olarak Beyaz 4.d3 Fc5! Oynamaktan kaçınmalıdır çünkü avantajını sağlamlaştırmak için d2-d4 darbesini kullanmaya ihtiyaç duyacaktır.

4.0-0

Beyaz, en kısa zamanda telafi edeceğini düşünerek e4 piyonunu en-prise’da bırakır.

4…..Axe4 - 5.d4!

Beyazın amacı budur. Siyah Şah hala merkezdeyken Beyaz e-dikeyini açmak istiyor. Berlin Savunması şöyle devam eder:

5…..Ad6

5…..exd4? 6.Ke1 d5 7.Axd4 oynayarak Beyazın tehlikeli Ad4xc6 ve f2-f3 tehditlerini yapmasına imkan bırakmak, pek akıllıca olmazdı.

6.Fxc6 bxc6

Berlin Savunması ayrıca; 6…..cxd6 7.dxe5 Af5 8.Vxd8+ Şxd8 gibi ilk bakışta Siyah için kötü görünen entrikalı bir bitişe yol açabilir. Bu devam yolunun savunuculuğunu, eski Dünya Şampiyonlarından Emanuel Lasker yapmıştır. Lasker, Siyahın iki Filinin, rok hakkını kaybetmeyi ve Vezir kanadındaki iki bingeç piyonu yeterince telafi ettiği kanısındadır.

7.dxe5 Ab7 - 8.Ke1 Fe7
9.Ac3 0-0 - 10.Ve2 Ac5

Resimde, Berlin Savunmasının ana devam yolunu gösterdim. Kuramcılara göre bu pozisyon, Beyaz için az bir farkla daha iyidir.

Bird Savunması

Bird savunması adı verilen Atın ikinci sıçraması, Siyaha radikal bir çözüm getirir.

3…..Ad4?!

Siyah oyuna sokulan taşı ikinci kez oynar. Bu bir başka açılış ilkesini size sunma fırsatı verir: Açılışta, aynı taşı iki kere oynamaktan mümkün olduğunca kaçının. Bu ilke bir rehber ve bir uyarı görevini görmeli sizler için. Bir kural olarak görülmemeli. Eğer bir taşınız tehdit altındaysa ve hareket etmeye zorlanıyorsa, tabii ki hareket ettireceksiniz. Bu tür ilkeler genellikle oyuncuların tüm güçlerini mümkün oldukça çabuk seferber etmeleri gerektiğini gösterir. Sadece tek bir taşı oynayıp duran oyuncu, ordusunun kalanını ihmal ediyor demektir.

Bird Savunmasının hedefi, Beyaz Filden kurtulmak ve d4 karesini kontrol etmektir. Oyun şöyle devam eder:

4.Axd4! exd4 - 5.0-0 c6
6.Fa4

Beyaz, (son ilkemi çiğniyor ve) oyuna soktuğu Filini ikinci kez oynuyor. Ama buna mecbur. Çünkü Fil saldırıya uğramıştır.

6…..Af6 - 7.d3 d5
8.Fg5 dxe4

Daha zayıf bir oyun olan 8……Fe7 9.Fxf6 Fxf6 10.exd5 Vxd5 11.Ke1+ Fe6?! 12.Fb3 ile avantaj Beyaza geçer.

9.dxe4 Fe7 - 10.e5 Ad5
11.Fxe7 Axe7 - 12.Fb3 0-0
13.Ad2

Resimdeki pozisyon, kuramcılara göre Beyazın avantajlı olduğu Bird Savunmasını gösteriyor.