UKD Hesaplama Sistemi
1. Amaç
Bu sistemin amacı, oyuncuların satranç oyun kuvvetini istatistiksel metodlarla tesbit etmek ve yayımlamaktır.
2. Kapsam
Türkiye'de düzenlenen ve sadece iki oyuncu arasında FIDE Satranç Kuralları esas alınarak oynanan tüm oyunlar ve bu oyunların oynandığı tüm satranç yarışmalarıdır.
3. Tanımlar
UKD (Ulusal Kuvvet Derecesi): Satranç oyuncularının satranç oyun kuvvetini ifade eden, TSF tarafından hesaplanan ve Türkiye'de geçerli olan dört basamaklı bir sayı.
GKD (Geçici Kuvvet Derecesi): UKD'siz satranç oyuncularının o turnuva için hesaplanmış satranç oyun kuvvetini ifade eden dört basamaklı bir sayı.
4. Turnuvalar
UKD hesaplarına alınan turnuvalar takım turnuvası da olsa, UKD açısından ferdi olarak ele alınır. Turnuvalar düzenleme şekillerine göre dörde ayrılırlar: İsviçre Sistemi, Döner Turnuva, İkili Maç ve Scheveningen Sistemi. Takım turnuvaları her oyuncu için ayrı olarak raporlanacaklardır.
Bir turnuvanın UKD hesaplamalarına alınabilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
a)Oyunlar için verilen süreler her iki oyuncu için de eşit ve en az 90'ar dakika olmalıdır.
b)Oyunlarda FIDE Satranç Kuralları geçerli olacak ve kurallardaki Ek B ve C bölümleri (Hızlı Satranç ve Yıldırım) uygulanmayacaktır.
c)Turnuvaların süresi 90 günü aşamaz.
d)Turnuvanın tur adedi kadar UKD'li oyuncu bulunmalıdır. Bu oyuncular turnuvayı tamamlamış veya en az 5'er oyun oynamış olmalıdırlar. UKD'li oyuncu sayısı 4'ten az olamaz.
5. Oyunlar
a)Oynanmadan sonuçlanan veya hakem kararı ile bitirilen oyunlar hesaplamalara alınmaz.
b)Takım turnuvalarında, her iki tarafın da UKD'siz olduğu oyunlar hesaba alınmaz.
c)İkili maçlarda her iki tarafın da UKD'li olması gerekmektedir; fakat İl Birinciliği, Türkiye Şampiyonluğu gibi unvan maçları ile, TSF'nin düzenlediği ikili maçlar UKD'siz oyuncuların hesabına işlenir.
6. UKD Puanı
a)Hesaplama öncesinde UKD puanına sahip olmayan oyuncular UKD'sizdir. UKD'siz oyuncuların kendileri haricindeki oyuncular için kullanılacak olan GKD'leri hesaplanır.
b)UKD puanları en az 1000dir, hesaplamalar sonucunda 1000'in altında UKD puanına sahip olan oyuncular UKD'siz olarak işlem görecek ve UKD listelerinde görünmeyeceklerdir.
c)UKD puanları yeni liste açıklanıncaya kadar sabittir, hesaplamalara aynı şekilde girer.
d)UKD'siz oyuncuların UKD puanları hesaplanır. Bu hesaplama oyuncunun geçmiş turnuvalarda elde ettiği GKD puanlarının ağırlıklı ortalamasıdır ve en az 9 oyun tamamlanınca UKD puanı listede çıkar.
e)9 oyunu tamamlamamış bir oyuncu 2 yıl içinde UKD puanı elde edemezse, arşivde yer alan GKD puanı silinir.
f)UKD'li oyuncuların yeni UKD puanları aşağıdaki formülle hesaplanır.
UKDy = UKDe + S DD
(formül 1)
UKDy : Yeni UKD puanı
UKDe : Eski UKD puanı
SDD : Katıldığı turnuvalarda elde ettiği UKD değişimlerinin toplamı.
g) UKD'sini arttıran oyuncunun yeni UKD puanı, dönem içinde göstermiş olduğu ortalama performanstan daha yüksek olamaz.
h) İki rakip arasındaki UKD farkı 350'den fazla ise, fark 350 olarak kabul edilir.
Örnek: UKD'leri 1500 ve 2000 şeklinde ise, 1500'lük oyuncunun rakibi 1850; 2000'lik oyuncunun rakibi ise 1650 olarak kabul edilir.
i) Son üç yıl içinde UKD hesaplarına dahil en az 4 oyun oynamamış oyuncular pasif sayılır ve ayrı bir listeye alınırlar.
7. UKD Listesi
a) UKD puanına sahip oyuncular TSF tarafından onaylanmış ve dağıtımı yapılan toplu bir listede yer alırlar.
b) UKD listesi 1 Ocak ve 1 Temmuz tarihlerinde olmak üzere yılda iki defa çıkartılır.
c) Hesaplamalar TSF'nin uygun göreceği kuruluş veya görevliler tarafından yapılır.
d) Listede bulunması gereken asgari bilgi oyuncuların adı, soyadı, UKD puanları ve illeridir. Hesaplama görevlileri imkan dahilindeki diğer bilgileri ve istatistik verileri de sağlayabilirler.
8. Turnuva Hesaplamaları
Hesaplama yöntemleri madde 4'de verilen turnuva çeşitlerine göre farklılık gösterir.
a) İsviçre Sistemi
1) UKD'siz oyuncular bir defalığına 1000 kabul edilerek UKD'sizlerin GKD'leri hesaplanır.
GKD= Ro +400×(G-M)/n
(formül 2)
2) UKD ve GKD puanları kullanılarak oyuncuların göstermiş oldukları performans puanları hesaplanır.
P= Ro+400×(G-M)/n
(formül 3)
P : Performans puanı
Ro : Rakiplerin ortalama kuvvet derecesi
3) Performans puanları ve UKD puanları kullanılarak UKDli oyuncular için değişim miktarları hesaplanır. Turnuva birincilerinin UKD puanları düşmez.
DD=k×n×(P-UKD)/80
(formül 4)
DD : UKD değişimi
k : Oyuncunun değişim katsayısıdır ve aşağıdaki formülle hesaplanır ve 1den düşük değer alamaz.
k=(2800-UKD)/400
(formül 5)
4) Performans puanları, UKDsiz oyuncuların bu turnuva için hesaplanmış GKD puanları olarak arşive alınır.
5) Performans puanları ile madde 1de hesaplanan GKD puanları arasında fazla fark varsa, bu fark madde 3de hesaplanan (DD) UKD değişimi kontrol edilerek azaltılır. UKD’sizler için (DD) 10 puanın altına düşene kadar madde 2 ve 3 tekrarlanır. En son hesaptan sonra madde 3 ve 4 kesinleştirilir.
b) Döner Turnuva
1) Oynanmadan sonuçlanan oyunlar varsa, İsviçre Sistemi gibi değerlendirilir.
2) UKDli oyuncuların ortalaması alınır.
3) UKDli oyuncuların puanları kullanılarak turnuva ortalaması hesaplanır.
To = Ra - 400×(2×s/N-1)×(m-1)/m
(formül 6)
To : Turnuva ortalaması
Ra : UKDli oyuncuların ortalaması
s : UKDli oyuncuların toplam puanı
N : UKDli oyuncuların toplam oyun sayısı
m : Oyuncu sayısı
4) Turnuva ortalaması kullanılarak UKDsiz oyuncuların GKD puanları hesaplanır. GKD= To+400×(m-1)×(G-M)/(n×m)
(formül 7)
5) Madde 8.a.2den itibaren devam edilir.
c) Scheveningen Sistem
1) Her iki takımın da ayrı ayrı UKDli oyuncularının ortalamaları alınır.
2) UKDsiz oyuncuların UKDli rakiplerine karşı oynadıkları oyunlar dikkate alınarak GKDleri hesaplanır. (formül 3; PàGKD)
3) UKD ve GKD puanları hesaplanarak UKDsiz oyuncuların göstermiş oldukları performans puanları hesaplanır. (formül 3)
4) 3. Basamak tekrarlanır ve 15. Defa hesaplanınca GKD puanları kesinleştirilir.
5) Kesinleşmiş GKD puanları ile UKD puanları dikkate alınarak oyuncuların performans puanları son defa hesaplanır. (formül 3)
6) Madde 8.a.3den itibaren devam edilir.
d) Takım Turnuvaları
1) UKDsiz oyuncular 1200 GKD kabul edilir ve 350 fark gözetilerek
UKDli oyuncular için madde 8.a.2den itibaren devam edilir.
2) UKDsiz oyuncular için sadece UKDli rakiplerine karşı oynadıkları oyunlar dikkate alınarak GKD puanları hesaplanır ve arscheve alınır. (formül 3; PàGKD)
9. Turnuva Raporlamaları
Raporlama yöntemleri madde 4de verilen turnuva çeşitlerine göre farklılık gösterir.
a) İsviçre Sistemi
1) Her oyuncuya ait bilgiler kendisine ait bir satırda yer alır.
2) Her oyuncunun numarası birinci sütuna yazılır.
3) İkinci sütuna Ad ve Soyad yazılacaktır.
4) Üçüncü sütunda UKD yazılı olacaktır.
5) Eğer tüzükte belirtilmişse, ELO hesaplarına gönderilmesi için dördüncü sütuna ELO yazılacaktır.
6) UKD veya ELO puanı olan fakat bilinmeyen oyuncular işaretlenmelidir.
7) Beşinci sütunda oyuncunun lisans kaydının yapıldığı ili veya kodu yazılacaktır.
8) Bunların yanına ek bilgi (lisans, doğum vb.) içeren sütunlar olabilir.
9) Birinci sütunda yazılan numaralar aynı zamanda eşlendirme numaralarıdır.
10) Turlara ait sütunların herbirinde oyuncunun o turda oynadığı rakibinin birinci sütunda yazan numarası ve o oyuncudan aldığı puan yazılacaktır. Puanı gösteren sayı daha büyük ve belirgin olmalıdır.
11) Turlara ait sütunlardan sonra veya önce toplam puanı gösteren bir sütun olacak veen sondaki sütunda dereceler yazılacaktır.
12) Oynanmadan sonuçlanan veya hakem kararı ile bitirilen oyunları göstermek için puanın üstüne bir çarpı, yıldız işareti veya #; kısaltması konulacaktır.
13) Çizelgenin yukarısına turnuvanın yeri, tarihleri ve zaman temposu yazılacaktır.
14) Çizelgenin altında başhakemin imzası yer alacak ve İl Temsilcisi veya o turnuvada Federasyonu temsil eden bir yetkili tarafından da onaylanmış olacaktır.
b) Döner Turnuva
1) İsviçre sistemi raporlaması madde 8.a.(1-8) geçerlidir.
2) Puanlara ait sütunların herbirinin üstünde rakip oyuncu numarası olacak ve oyuncunun satırında bu numaralı rakipten aldığı puan yazılacaktır. Oyuncu ile rakip numarası eşit olan sütuna gelindiğinde bir yıldız işareti konacaktır. Bu çizelgelere ;çapraz çizelge; denir.
3) Oynanmadan sonuçlanan veya hakem kararı ile bitirilen oyunları göstermek için kazanana (+), kaybedene ise (-) konulacaktır.
4) Turlara ait sütunlardan sonra toplam puanı gösteren bir sütun olacak ve bunun yanındaki sütunda dereceler yazılacaktır.
5) Çizelgenin yukarısına turnuvanın yeri, tarihleri ve zaman temposu yazılacaktır.
6) Çizelgenin altında başhakemin imzası yer alacak ve İl Temsilcisi veya o turnuvada Federasyonu temsil eden bir yetkili tarafından da onaylanmış olacaktır.
c) Scheveningen Sistem
1) İki takımın oyuncuları birden itibaren numaralandırılarak iki ayrı çizelge hazırlanır.
2) Döner turnuva raporlaması madde 1-5 geçerlidir.
3) Turlara ait sütunlardan sonra toplam puan üç sütunda gösterilecektir. Birincisinde UKDli rakiplerden alınan toplam puan,
ikincisinde UKDsiz rakiplerden alınan toplam puan ve üçüncüsünde ise genel toplam puanı gösteren bir sütun olacaktır. Bu toplam puanlara oynanmadan alınan puanlar dahil değildir.
4) Çizelgenin yukarısına turnuvanın yeri, tarihleri ve zaman temposu yazılacaktır.
5) Çizelgenin altında başhakemin imzası yer alacak ve İl Temsilcisi veya o turnuvada Federasyonu temsil eden bir yetkili tarafından da onaylanmış olacaktır.
d) Takım Turnuvaları
1) Her oyuncuya bir numara verilerek büyük çizelge hazırlanır. Bu numaralar rakip numarası olarak eşlendirmeyi gösterecektir.
2) Her oyuncuya ait bilgiler kendisine ait bir küçük çizelgede yer alır.
3) Takımın oyuncularına ait küçük çizelgeler peşpeşe verilmeli ve grubun başına takımı yazılmalıdır.
4) Çizelgenin birinci satırında oyuncunun büyük çizelgedeki numarası ve ili yazılır.
5) Çizelgenin ikinci satırında oyuncunun adı ve soyadı yer alacaktır.
6) Üçüncü satırda UKD ve üçüncü satırda ELO puanı yer alacaktır.
7) Üçüncü satır ikiye bölünür ve büyük çizelgedeki numarası
8) Bunların yanına ek bilgi içeren satırlar olabilir.
9) Turlara ait satırlar dört sütuna bölünürler. Birinci sütundaki hanelere tur numarası, ikinci sütunda rakip numarası, üçüncü sütunda rakibin UKDsi ve dördüncü sütunda da rakipten alınan puan yer alır.
10) Oynanmadan alınan puanlar yıldız, çarpı, #; veya (+), (-) işaret veya kısaltmaları ile gösterilmelidir.
11) Oynanmadan geçilen turlar boş bırakılırlar.
12) Turlardan sonraki iki satır da ikiye bölünür. Birincisinde oynanan toplam rakip sayısı ve bunlardan alınan puan yazılacaktır. İkinci satırda ise UKDli oyuncular için bir şey yazılmayacak, UKDsizler için oynadıkları toplam UKDli rakip sayısı ve bunlardan alınan puan yazılacaktır.
13) Çizelgenin yukarısına turnuvanın yeri, tarihleri ve zaman temposu yazılacaktır.
14) Çizelgenin altında başhakemin imzası yer alacak ve İl Temsilcisi veya o turnuvada Federasyonu temsil eden bir yetkili tarafından da onaylanmış olacaktır.
e) Turnuvaların Internetten İletimi Turnuvalar tsfukdelo@hotmail.com adresine mesaj olarak atılır. Mesajın metin hanesinde turnuvanın yeri, zamanı, oyun süreleri ve hakemleri yazılır. Hesaplarda kullanılacak teknik bilgileri içeren turnuva çizelgesi iki yolla gönderilebilir.
I. YOL
Turnuvanın sistemine bakılmaksızın raporlama maddelerinde izah edildiği gibi hazırlanan turnuva çizelgesi, MS Word veya Excel formatına dökülür. Bilgisayara kaydedilen dosya internetten gönderilecek e-posta mesajına eklenti (attachment) olarak eklenir.
II. YOL
Eşlendirme veya kayıt için Swiss Perfect 98 programı kullanılan İsviçre sistemi turnuvalarda, turnuva için programın oluşturduğu (.ini), (.sco) ve (.trn) açılımlı (soyadlı) dosyalar mesaja eklenir. Dosyaların alıcı noktasında sorunsuz okunabilmesi için, bu üç dosyanın birarada .zip yapılarak gönderilmesi daha iyi olur. Her turnuva için ayrı bir mesaj gönderilmelidir. Hazır bilgisayar verisi gönderildiğinden diğer yollara göre daha güvenlidir.
Her iki yolda da turnuva raporlama maddelerinde yer alan bilgiler eksiksiz olarak doldurulmalıdır. Eksik bilgiler içeren, isimlerin kısaltmayla verildiği, UKD puanlarının kaydedilmemiş veya yazılmamış olduğu turnuvalar dikkate alınmayacaktır.
0 yorum:
Yorum Gönder