5 Haziran 2009 Cuma

Satranç'ta Ünvanlar

Satrançta Unvanlar

Unvan Unvanın Anlamı Gerekli En az ELO
World Shampion, Dünya Şampiyonu 2800 ELO
SGM Super Grand Master, Süper Büyük Usta 2700 ELO
GM Grand Master , Büyük Usta 2500 ELO
IM International Master, Uluslararası Usta 2400 ELO
FM Fide Master, Fide Ustası 2300 ELO
CM Candidate Mastar, Usta Adayı 2200 ELO
WGM Woman Grandmaster, Bayan Büyük Usta 2400 ELO
WIM Woman International Master, Bayan Uluslararası Usta 2300 ELO
WFM Woman Fide Master, Bayan Fide Ustası 2200 ELO
WCM Woman Candidate Master, Bayan Usta Adayı 2100 ELO
HGM Honorary Grandmaster, Onursal Büyük Usta
HM Honrary Master, Onursal Usta
AI International Arbitration, Uluslararası Hakem

Fidenin tespit ettiği GM ve IM dışındaki unvanlar satranç sporcularını teşvik amacı ile sonradan ilave edilmiş unvanlardır,

FM, CM, WFM,WCM olmak için (Sonradan ilave olan unvanlar) ; Listede verilen Elo puanlarını geçmek yeterlidir


GM, IM, WGM, WIM olabilmek için başka şartları da sağlamış (norm kazanmış) olmak gereklidir.

Bunun dışında turnuvalarda doğrudan unvan kazanmak mümkün.
Dünya Şampiyonasında ilk 16'ya kalan kişi gerekli norma ihtiyaç duymadan GM olur
Dünya 10/12/16 Yaş Altı Şampiyonaları'nda ilk 3'te yer alanlara FM unvanı verilir.

HGM ve HM Günümüzde pek verilen unvanlar değildir
HGM ( Onursal Büyük Usta ) : Yarım yüzyılı aşkın süre Satranç ile uğraşmış ancak GM normu alamamış satranç sporcuları için verilen unvandır. Bu kişilerin yaşadıkları dönemde GM olabilmek bugünkü kadar kolay olmadığı için bu unvana ihtiyaç duyulmuştur.


Bazı Onursal Ustalar :
HGM Alexander Konstantinopolsky
HGM Andrija Fuderer
HGM Bogdan Sliwa
HGM Dragoljub Minic
HGM Elmars Zemgalis
HGM George Koltanowski
HGM Heinz Lehmann
HGM Vladimir Makogonov
HGM Vladas Mikenas

HWGM Corry Vreeken
HM Rudolf Teschner

Bu unvanlar kazanıldığı taktirde yaşam boyu geçerlidir, örneğin GM olan bir kişi sonraları düşük performans gösterse de GM unvanı elinden hiç bir şekilde alınmaz

Büyükusta (Almancada Großmeister) terimi 1907yılında yapılan Ostend turnuvasında kullanılmıştır. Turnuva, şampiyona ve ustalar turnuvası olmak üzere iki guruba ayrılmıştı. Şampiyona, daha önce uluslararası bir turnuvada birincilik kazanan oyunculara yönelikti. Turnuvayı Carl Schlechter, Dawid Janowski, Frank Marshall, Amos Burn ve Mikhail Chigorin'in önünde birincilikle tamamlayan Siegbert Tarrasch bu oyuncularla birlikte büyük usta olarak anılmaktaydı.

1912 yılında yapılan ve Akiba Rubinstein'ın kazandığı San Sebastián turnuvası büyük ustaların katıldığı bir etkinlikti. Rubinstein, turnuvayı 12½ puanla tamamlarken ikinciliği 12'şer uean toplayan Aron Nimzowitsch ve Rudolf Spielmann aldı.

Büyük usta unvanı resmi olarak 1914 St. Petersburg Satranç Turnuvası'nın sponsorlarından Rus Çarı II. Nicholas tarafından ortaya atıldı.Çar, bu unvanı finale kalan şu oyunculara vermiştir: Emanuel Lasker, José Raúl Capablanca, Alexander Alekhine, Siegbert Tarrasch ve Frank Marshall

II. Dünya Savaşı'nın ardından yeniden yapılanan Fide, uluslararası unvanların hangi ölçütler uyarınca verileceğine ilişkin düzenlemeler yapma kararı aldı. Buna göre unvanlar Fide Genel Kurulu ve Liyakat Çalıştayı tarafından belirlenecekti. Fide, büyük usta unvanını ilk kez 1950 yılında 27 oyuncuya verdi


Bir Turnuvanın Norm Verebilmesi İçin Gerekli Şartlar
1. Bir günde oynanacak oyun sayısı: İkiden fazla olamaz.
2. Toplam düşünme süresi: En az 120 dakika.
3. Turnuvanın toplam süresi: 90 günden fazla olamaz.
4. Turnuva hakemi: IA (Uluslararası Hakem) olmalı.
5. Maç sayısı: En az 9.
6. Yarışma tipi: Bireysel ikili maçlar olmamalı.
7. Dahil edilmeyen oyunlar:
Bilgisayarlara karşı oynanan oyunlar,
Hakem kararı ile biten oyunlar,
Maç başlamadan kaybedilen oyunlar,
Fide üyesi olmayan federasyon oyuncuları ile yapılan oyunlar,
Fide'den geçici olarak çıkartılan federasyon oyuncuları ile yapılan oyunlar
8. Federayon sayısı: En azından 2 tane daha federasyondan sporcu olmalı. (Bireysel ve takım ülke şampiyonaları ile kıtasal (zonal) turnuvalar bunun dışındadır.)
9. GM sayısı (GM normu için için): En az 3 GM ile oynanmalı.
10. IM sayısı (IM normu içn için): En az 3 IM yada en az 2 GM ile oynanmalı.
11. WGM normu için: Rakiplerin en az üçü GM,IM,WGM,FM olmalı. (Ya da 2 GM ile olmalı)
12. WIM normu içn WIM sayısı: En az 3 olmalı ya da 2 rakibi GM,IM,WGM,FM olmalı.
13. Gerekli en az performans:
GM 2601,
IM 2451,
WGM 2401,
WIM 2251.
14. Ekiplerin ortalaması (en az):
2381 - GM normu için,
2231 - IM normu için,
2181 - WGM normu için,
2031 - WIM normu için.
15. Yarışmada elde edilmesi gereken en az skor: %35

Türkiye'de bazı Unvan sahibi Satranççılar
GM Suat Atalık
GM Kıvanç Haznederoğlu
WGM Ekaterina Atalık
IM Barış Esen
IM Emre Can
IM Umut Atakişi
IM Mert Erdoğdu
WIM Betül Cemre Yıldız
WIM Zehra Topel
FM Ateş Ülker
FM Mustafa Yılmaz
FM Hakan Erdoğan
FM Yakup Bayram
FM Alper Efe Ataman
FM Tolga Demirel
FM Selim Çıtak
WFM Kübra Öztürk
WFM Aslı Bayrak

0 yorum: